مربع کسب رتبه برتر در کنکور
مربع کسب رتبهی برتر در کنکور
بحث بسیار مهم که اغلب دانشآموزانی که علاقهمند برای کسب رتبهی برتر هستند با آن مواجهند، این است که چه کنیم تا رتبهی برتر کسب کنیم؟ در پاسخ به این دسته از دانشآموزان عزیز باید گفت، مربع کسب رتبهی برتر کنکور را رعایت کنید.
راس اول مربع: صحت
صحت چیست؟
صحت در حل تست یعنی این که دانشآموز، به مبحث ارائه شدهی تست، تسلط کامل و کافی دارد و اگر مشکل وقت و خطای محاسباتی نداشتهباشد، به حل تست کاملا واقف است.
چگونه به صحت برسیم؟
برای رسیدن به صحت، باید گام اول قبولی در کنکور یعنی مطالعهی کاملا مفهومی و عمیق و بصورت پایهای را در دوران تحصیل، سرلوحهی برنامهی درسی خود قراردهید. این گام بسیار زمانبر است و نیاز است که برای مطالعهی کنکور، یا خیلی زود شروع کنید یا خیلی سالها پشت کنکور بمانید. انتخاب با خود شماست. شروع کنید به مطالعهی عمیق و حتی برمبنای حل تشریحی و اثبات !
راس دوم مربع: دقت
دقت چیست؟
دقت در حل تست، یعنی اینکه دانشآموز پس از داشتن مهارت صحت، در حل تست، خطای محاسباتی نداشتهباشد یعنی انجام محاسبات را با دقت بالا و خطای صفر انجام دهد؛ بطوریکه به جواب نهایی درست موجود در گزینه برسد.
اگر دانشآموزی صحت داشتهباشد ولی دقت نداشتهباشد؛ دو حالت پیش میآید:
حالت اول) یا جوابی که بدست میآورد در بین گزینهها موجود نیست که مجبور است یا از حل تستی که برایش زمان صرفکرده صرفنظر کرده و به سراغ حل تست بعدی برود یا باید برای حل تست، مجددا تلاش کند که وقت مضاعفی را تلف خواهدکرد. تازه معلوم نیست دست آخر به جواب نهایی درست موجود در گزینهها برسد. یا این بار نیز بدلیل دقت پایین و داشتن خطا، به جواب نهایی نرسد و به تست پاسخ ندهد و یک نزده به نزدههایش اضافهشود. این کار در روحیهی دانشآموز نیز تاثیر منفی زیادی خواهدداشت.
حالت دوم) یا جوابی که بدست میآورد در بین گزینهها هست و دانشآموز خرسند از حل تست، آن گزینه را انتخاب میکند. غافل از اینکه طراح محترم تست، حدسزده که احتمال دارد داوطلب حین حل تست در کجای کار دچار خطای محاسباتی میشود و در این صورت به کدام مقدار نهایی خواهدرسید و آن را در گزینهها قرار میدهد که این کار منجر به حل اشتباه تست میشود. حالت دوم تاثیر مخرب بیشتری نسبت به حالت اول دارد چون تستها نمرهی منفی دارند و هر سه پاسخ اشتباه، یک پاسخ صحیح دیگر را نیز حذف میکند و این از حالت اول یعنی نزدن تست، به مراتب بدتر است!
کمبودن دقت در آزمون تشریحی، شاید خیلی به چشم نیاید. شاید محدود به کسرشدن بخشی از بارم اختصاصیافته به هر سوال شود و در پایان کار، دانش آموز نمرهی قبولی و حتی خوبی نیز کسب کند. شاید بجای 19یا 20، نمرهی 16یا 17، کسب کند ولی در آزمون تستی که کنکور هم اینچنین شرایطی دارد، شرایط این دانشآموز با دانشآموزی که از بیخ و بن به سوال وقت نگذاشته و حتی شاید سوال را بلد هم نیست، مساوی است و این ضرر و زیان جبرانناپذیری دارد.
یعنی دانشآموزی که صحت دارد ولی دقت ندارد با دانشآموزی که صحت نیز ندارد، در کنکور هیچ فرقی ندارند و هردو به سوال یا جواب ندادهاند یا جواب اشتباه دادهاند.
چگونه به دقت برسیم؟
برای رسیدن به دقت باید دو کار انجام داد:
کار اول بخصوص در تستهای محاسباتی، یادگیری و روشهای محاسبات دستی و حتی محاسبات سریع است. در شرایط کنونی که برخی دانشآموزان نسل جدید در ابتداییترین محاسبات از قبیل جدول ضرب، مخرج مشترکگیری،محاسبات توان و… نیز مشکل دارند، این کار بسیار ضروری است. پس از یادگیری آن، تمرین در انجام محاسبات دستی و ابدا بکار نبردن ماشین حساب بصورت مستمر و متوالی، الزامی است.
کار دوم، تستزنی است. تستزنی و تکرار آن علاوه بر تسلط بر مطلب و تقویت گام اول در به تحققرسیدن گام دوم یعنی رساندن خطای محاسباتی به صفر و افزایش دقت بسیار تاثیرگذار است.
راس سوم مربع: سرعت
سرعت چیست؟
سرعت در حل تست یعنی این که دانش آموز پس از داشتن مهارت صحت و دقت ، در حل تست سریع باشد تا بتواند در مدت زمان ذکر شده به همه یا اکثر سوالات پاسخ دهد.
اگر دانش آموزی صحت و دقت داشته باشد ولی سرعت نداشته باشد اصطلاحا وقت کم می آورد یعنی این که بسیاری از تست ها را نمی تواند حل کند یا حتی به آن ها برسد تا مطالعه شان کند. در این بین گاهی تست هایی هستند که اگر وقت مد نظر نبود دانش آموز براحتی می توانست به آن ها جواب دهد ولی بدلیل سرعت پایین حتی چشمش هم به آن تست ها نخورده است!
سرعت و دقت با هم رابطهی معکوس دارند!
متاسفانه این یک واقعیت است که سرعت با دقت رابطهی معکوس دارد. نهتنها در حل تست، بلکه در انجام هرکاری هرچه سرعت انجام کار بالا برود، به ناچار از میزان دقت کاستهشده و خطا افزایش مییابد. پس چه باید کرد؟ باید یک بالانس(تعادل)، بین افزایش سرعت و افزایش دقت انجام داد. اگر قرار باشد سرعت از حدی بالاتر رود که دقت بصورت چشمگیری پایین بیاید این امر نهتنها مفید نیست بلکه مضر است و باعث جواب اشتباهدادن یا اتفاقا صرف وقت بیشتر برای حل دوباره و سه بارهی یک تست میشود.
چگونه به سرعت برسیم؟
شرط اول سرعت بالا، رعایت دو اصل قبلی یعنی داشتن صحت و دقت است. پس از کسب این دو مهارت، برای افزایش سرعت تنها تستزنی با وقت، حلال ماجراست که میتواند بصورت خودمحور یا ترجیحا شرکت در آزمونهای آزمایشی باشد. در تستزنی با وقت پیشنهاد میشود پس از طی مرحلهی تستزنی آموزشی و تستزنی حجیم بدون وقت، از تستزنی با دوبرابر وقت قانونی شروع کرده و سرعت را در تکرار به تستزنی در وقت قانونی حتی بصورت حرفهای تا هفتاد و پنج درصد وقت قانونی، ادامهدهیم.
راس چهارم مربع: تمرکز
تمرکز چیست؟
تمرکز در حل تست یعنی این که دانشآموز حین حل تست به تنها چیزی که فکر میکند حل تست باشد و عوامل محیطی و محاطی را دفع یا کنترل کند بطوری که تاثیری در پاسخگویی به سوالات در شخص نداشته باشد.
داشتن تمرکز بسیار ضروری است. نداشتن تمرکز کافی باعث میشود حتی روی سوال را هم متوجهنشویم. متوجه نشویم مساله چه داده و چه خواسته و برای حل آن چه باید بکنیم. در دقت بسیار تاثیر منفی گذاشته و باعث افزایش خطا و شک در انجام محاسبات میشود. در نتیجه در سرعت نیز تاثیر منفی دارد. دست آخر نتیجه آن چیزی نمیشود که دانشآموز میخواهد. پس حتی اگر صحت، دقت و سرعت در دانشآموز بالا و قابل قبول باشد، با پایینبودن تمرکز، نتیجهی مطلوب حاصل نخواهدشد.
چه عواملی تمرکز را بر هم میزنند؟
عوامل محیطی (بیرونی):
از قبیل گرما یا سرمای هوا، وزش باد، نور آفتاب ، تاریکی و کمنوری، باد کولر، صحبتکردن یا پچپچکردن داوطلبان باهم یا مراقبان باهم یا مراقبان با داوطلبان، صدای کفش مراقبان هنگام راهرفتن، راهرفتن مراقبان، زلزدن مراقبان به ورقه یا چشم داوطلب، حضور عوامل بررسی کارت و مدارک و تیم مدیریتی و نظارتی، عکاس و فیلمبردار در جلسه، صدای در، صداهای بیرون که از پنجره به گوش میرسد، صدای کاغذ هنگام ورقزدن برگههای سوالات ، صدای خوردن و نوشیدن و بازکردن کاغذ بیسکوییت، صدای بلندگو، صدای صندلی، تکانخوردن صندلی، صدای داوطلبان هنگام خواندن و حل سوال و…
در مورد برخی عوامل محیطی میتوان به مراقب تذکر داد؛ ولی اکثر موارد که قابل تغییر نیستند، نباید در تمرکز شما تاثیر بگذارند.
عوامل محاطی (درونی):
به دو دستهی فیزیکی و ذهنی تقسیم میشوند. عوامل محاطی فیزیکی مثل مشکل در حالت مزاجی است مثلا احساس استفاده از دستشویی، دلدرد، حالت تهوع و… و نیز داشتن سردرد و درد کمر، خوابرفتن پا و دست، سیاهی رفتن چشم، افت قند خون یا فشار خون یا اتفاقا بالارفتن آنها به دلیل استرس یا ناپرهیزی در خوردن قبل از آزمون و…
از وقوع اکثر عوامل محاطی فیزیکی قبل از برگزاری کنکور میتوان پیشگیری کرد و شرکت در جلسات آزمونهای آزمایشی مهارت این کار را در دانشآموزان تقویت میکند. اگر عامل محاطی فیزیکی حین برگزاری کنکور به دانشآموز دست بدهد، حتما باید با هماهنگی مراقب سعی در رفع آن نمود و دست آخر، حفظ تمرکز در حضور آن عامل برهمزننده ی تمرکز باید صورتگیرد. در این مواقع، بیان جملاتی مثل “تو میتونی” و “دووم بیار” و “فکرتو به آزمون بده”، خیلی تاثیر مثبت در کاهش این موانع و افزایش تمرکز و اصطلاحا برگشتن به حالت عادی و طبیعی خودتان دارد.
عوامل محاطی ذهنی:
از قبیل استرس، نداشتن اعتماد به نفس، داشتن ترس، دلهرگی و خستگی کاذب هستند؛ همچنین حضور عواملی مثل داخلشدن افکار منفی در ذهن بخصوص در آزمونهای سخت و هنگامی که چند سوال اول قابل حل نیستند، و با گذشت زمان نسبتا زیادی، هنوز سوالات پاسخ دادهنشدهاند یا کم پاسخ دادهشدهاند، نیز از عوامل ذهنی کاهش تمرکز هستند. یا در ذهنآمدن یک آهنگ، ترانه، خاطره و موضوع غیرمرتبط به بحث کنکور در ذهن دانشآموز!
برای کاهش وقوع این اثرات نیز باید حین برگزاری کنکور، به بیان جملاتی مثل “تو میتونی” و “دووم بیار” و “فکرتو به آزمون بده”، پرداخت. ضمنا در حالت کلی، شرکت در آزمونهای آزمایشی و قرارگیری در شرایط مشابه، باعث افزایش تمرکز میشود.
چگونه قبل از برگزاری کنکور به تمرکز برسیم؟
راهکارهایی برای افزایش تمرکز حین برگزاری کنکور ارائه شد؛ ولی باید ایجاد تمرکز بالا را به روز کنکور محول نکرد و از قبل برای آن چارهای اندیشید.
در حالت کلی، تسلط بر مطلب یعنی افزایش صحت و دقت و سرعت، خود میتواند بهعنوان یک عامل افزایشدهندهی اعتماد به نفس و تسلط بر موضوع در تمرکز تاثیرگذار باشد. یعنی رئوس این مربع، چهار نقطهی جدا از هم نیستند؛ بلکه توسط اضلاع مربع به هم وصل میشوند و هریک در دیگری تاثیرگذار است. حتی اگر بخواهیم شکل هندسی دقیقتری از رابطهی این 4 راس بیان کنیم، شکل حاصل یک مربع خواهدشد با وصل کردن دو قطرش به هم!
همچنین عواملی نظیر عوامل زیر نیز در افزایش تمرکز تاثیرگذار هستند؛ به شرطیکه از وقت مفید مطالعهی شما کم نکنند یا خستگی پس از انجام آنها شما را از انجام کارهای اصلیتان، باز ندارد:
- ورزش، بخصوص آمادگی جسمانی، پیادهروی تند، دو،دوچرخهسواری، شنا
- ورزشها یا بازیهای فکری مثل شطرنج یا پازل یا بازیهای استراتژی.
- گذراندن وقت با خانواده و دوستان صمیمی و گوشدادن به موسیقی ملایم، مورد علاقه و ترجیحا بیکلام.
- نمازخواندن، یوگاکردن، تفکرکردن، مطالعهی غیردرسی انجامدادن.
- انجام کارهای هنری با دقت و ظرافت بالا و یا با حس بالا در صورت داشتن علاقه و استعداد.
- سحرخیزی !!! استراحت و خواب کافی. نه کم و نه زیاد. در ساعات متعارف و منظم.
در پایان، تمرکز را نیز باید تمرین کرد که همانطور که پیشتر هم ذکرشد، شرکت در آزمونهای آزمایشی میتواند در افزایش تمرکز، کمک شایان کند.
در این مقاله در مورد تاثیرات مثبت شرکت در آزمونهای آزمایشی زیاد ذکرگردید. بطور کامل در مقالهای تحت عنوان “آزمون های آزمایشی چه تاثیری در کنکور دارند؟” میتوانید به تاثیرات آزمونهای آزمایشی و این که چه داوطلبانی باید در این آزمونها شرکت کنند یا نه پیببرید. مطالعهی این مقاله را به شما پیشنهاد میکنیم.
جمعبندی:
برای کسب رتبهی برتر در کنکور، باید پایهی درسی بسیار بالایی داشت. این پایهی درسی بالا بهتر است از ابتدا و حین تحصیل در ایام مدرسه ایجاد شود وگرنه دانشآموز مجبور است با پشت کنکورماندن یا فشردهتر خواندن نسبت به بقیه، تا حدودی این نقصان را جبران کند. این، گام اول برای کسب رتبهی برتر در کنکور است که در این مقاله، راس اول مربع کسب رتبهی برتر در کنکور، نامیده شدهاست و به آن صحت میگویند. یعنی بدون در نظرگرفتن زمان و خطای محاسباتی، بتوان سوال را فهمید، درک کرد و حل کرد.
صحت، اولین راس این مربع موفقیت است ولی کافی نیست. با افزایش تمرین در حل محاسبات دستی و نیز تستزنی بیشتر، میتوان دومین راس مربع کسب رتبهی برتر کنکور یعنی دقت را نیز ارتقا داد. باید به این نکته توجهداشت که در کنکور فقط، جواب آخر مهم است؛ پس باید خطای محاسباتی به صفر برسد.
اما راس سوم مربع کسب رتبهی برتر در کنکور، سرعت است. سرعت بالا البته تا جایی که در دقت تاثیر منفی نگذارد، لازمهی کسب درصد بالاست. شاید اگر هدف دانشآموزی کسب رتبهی برتر نباشد، سرعت آنچنان تاثیر نداشتهباشد و به این استراتژی که کم بزن ولی درست بزن اکتفا کند و واقعا هم همین برایش کافیباشد؛ ولی برای یک رتبهبرتری، سرعت، لازمهی کار است.
راس چهارم مربع و تکمیلکنندهی کار در کسب رتبهی برتر، تمرکز بالاست؛ که هیچ عوامل محاطی و محیطی در آن تاثیر منفی نداشتهباشد. و داشتن تمرکز، یک سری مهارتهاست که با تمرین میتوان به آن دست پیدا کرد و به نوعی یک مدیریت بحران نیز تلقی میشود.
در پایان، همانطور که ذکر شد، این چهار راس کاملا به هم مرتبط هستند و داشتن هر چهار مهارت صحت، دقت، سرعت و تمرکز میتواند نتیجهی شگرفی ایجاد کند. برای دستیابی به این منظور، دیگر تاثیر مثبت تستزنی بخصوص شرکت در آزمونهای آزمایشی، بر کسی پوشیدهنیست.
اما به عنوان حرف آخر، لازم به ذکر است که چیزی به نام “باید” نداریم. ممکن است کسی هر چهار مهارت را به حد اعلا داشتهباشد، ولی بنا به دلایلی که مجموعهی این دلایل را خیلیها “شانس” مینامند، نتیجه، همان نتیجهی قابل قبول نباشد. ولی تا جایی که به شما مربوط میشود، باید با امید و انگیزهی بالا تلاش کنید و تلاش در کنکور یعنی داشتن مربع رتبهی برتر کنکور و تمام.
نوشتهی : مهندس امیررضا عظیمی، استاد ریاضی و فیزیک کنکور، مشاور تحصیلی و کنکور
دیدگاهتان را بنویسید